Análise dos programas políticos de cara as eleccións Galicia25S: Garantir o Dereito Humano á Auga

No que ten que ver con garantir o Dereito Humano á Auga, as propostas de ESF Galicia foran estas.

Nos programas, chama a atención que ningún partido dos analizados fai referencia explícita ao dereito á auga, e moito menos a incluilo na Lei de Augas (que si se propoñen modificar partidos como o BNG para incluir mellor os principios da Directiva Marco da UE, aínda que sen concretar moito cales).

Só Ciudadanos fai referencia explícita a medidas para loitar contra os cortes de auga, se ben no resto dos partidos pode que se integren nas medidas sociais referentes a vivenda digna (pero bótase de menos concretar os elementos que configurarían esa vivenda digna).

Unicamente o BNG fala de certa participación social neste eido e só En Marea menciona temas como a Nova Cultura da Auga ou a promoción da auga da billa e non embotellada na Administración Autonómica.

De saneamento, fanse referencias non concretas a sistemas descentralizados ou saneamento rural, e todos menos o PP falan do saneamento integral das rías. PP e sobre todo PSOE falan moito de infraestruturas (o “hardware” segue mandando...).

Se queres ver a análise doutras temáticas vinculadas á tecnoloxía e servizos básicos, ou acceder aos programas electorais, podes facelo aquí.

Breve diálogo sobre os Dereitos Humanos

Un diálogo de fai tempo entre unha profesora de filosofía de bacharelato e eu mesmo.



"...

Faría unha demostración lóxica, partindo das seguintes premisas
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-Para que exista vida, é necesaria Auga.
-A Vida é un Dereito Humano, o mais institucionalizado, conforme a enquisas que se poden propoñer a posteriori.

-Ergo, A auga é un Dereito Humano.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 Estamos traballando nesta demostración. Pidoche ideas sobre como formulala. Podería pensarse que non é necesaria, eu creo que sí.

Quero demostrar de forma, cuasi-matématica, que o acceso á Auga é un Dereito Humano, ainda que sexa dentro do sintema de normas. Durante esta reflexión, xurdíronme dudas, que se cadra non están resoltas dentro da teoría filosófica, de feito, penso que non están. Por isto, espero a túa resposta. Sería moi interesante a túa opinión, pero tamén as opinión de rapaces que non están tan contaminados pola "historia"

A mesma pregunta formulada de dous xeitos diferentes:

 -O Dereito Humano, é un Dereito natural ou son Convenios?

-Os Dereitos Humanos, descubrimolos ou inventámolos?

Non teño respostas para estas preguntas. E seguramente que ti tampouco.  Por iso penso que será moi interesante, se o grupo no que se propoña é bon.
..."...
Eu creo que o problema dos Dereitos humanos non é que a xente sexa tonta e non poda estar dacordo en que moitos deles estén baseados en "necesidades básicas" como a auga, a vivenda...(aínda que o mesmo concepto de "necesidade básica" poda ser culturalmente discutible...auga ou cervexa?...cova ou piso?..). O problema é que, incluso salvando as diferenzas culturais,  a xente pode ser escéptica respecto a que se cumpran os DH, respecto ós intereses de outros individuos ou colectivos, sobre todo dos poderosos...
É dicir se houbese o acceso igual ou suficiente a auga non faría falta un dereito a ela...

Por outra banda eu creo que a argumentación lóxica é absurda nestes terreos xa que non se pode pasar do que É (necesidade da auga para vivir) ó que DEBE SER (dereito á auga). Iso sería "falacia naturalista" como sinalou o filósofo Hume

A lóxica e as mates parécenme válidas para outras cousas...Penso que incluso cando a física aplica as matemáticas ó mundo físico se terxiversa a percepción da xente, a percepción sensorial. Por exemplo: "A materia se conserva" non é un postulado "real" para a xente...é un postulado matemático que se aplica ó mundo físico para que saian os cálculos...o que a xente ve é que a materia aumenta, disminúe, desparece...

Mellor que o argumento que tí propós sería:

Se a vida humana é valiosa é necesario un dereito á vida e, entón, poderíamos dicir que Se a auga é valiosa para a vida humana é necesario un dereito á auga... Pero fíxate que o que estou expresando son sempre frases condicionais e nelas estou establecendo valoracións (digo que a vida é valiosa ou que a auga é valiosa...).

Sempre pode haber quen non considere valiosa a vida ou a auga..ou quen as queira declarar non valiosas...Nen sequera a vida é unha cousa definida...que vida defendemos?..As necesidades básicas tamén sempre poden definirse doutra forma etc....
Non hai que caer no "dereito natural" medieval según o cal non podería haber o aborto...ou non podería un suicidarse...Ese dereito se basea en considerar que algunhas cousas son sagradas por que pertencen a Deus....
"

XUSTIZA PARA BERTA CÁCERES! QUE NON QUEDE IMPUNE. QUE NON SE REPITAN

Dende Enxeñería Sen Fronteiras Galicia, por aprobación da súa Xunta Directiva con data 8 de marzo de 2016, así como a propia Federació Española de Ingeniería Sin Fronteras (da que formamos parte) por votación da súa Junta Directiva con data 9 de marzo de 2016, adherímonos aos seguintes manifestos de condena polo asasinato da activista hondureña de dereitos humanos Berta Cáceres:

- MANIFESTO DO COMITÉ PARA LA DEFENSA Y DESARROLLO DE LA FLORA Y FAUNA DEL GOLFO DE FONSECA. Trátase dunha das organizacións socias de ESF en Honduras, tamén volcada na defensa dos dereitos humanos e o medio ambiente, e que tiña en Berta un referente de traballo.

- COMUNICADO DA COORDINADORA DE ONGD ESPAÑOLAS EN HONDURAS, da que formamos parte e fomos socios fundadores.

A continuación, deixámolos traducidos ao galego.

MANIFESTO DO COMITÉ PARA LA DEFENSA Y DESARROLLO DE LA FLORA Y FAUNA DEL GOLFO DE FONSECA

O Comité para la Defensa y Desarrollo de la Flora y Fauna del Golfo de Fonseca (CODDEFFAGOLF) ante o feito ocorrido á 1:00 da madrugada no municipio de Intibucá; onde homes armados irromperon na vivenda da nosa amiga, compañeira e líder indíxena nacional Berta Cáceres arrincándolle covardemente a vida maniféstase da seguinte maneira:
PRIMEIRO: Que é inadmisible que as defensoras e os defensores deste país sigan sendo perseguidos, desposuídos e asasinados sen que a xustiza hondureña alcance aos asasinos.
SEGUNDO: Que o goberno actual presidido por Juan Orlando Hernández súmase á lista de gobernos de outrora que non ofrece garantías aos defensores e defensoras da natureza senón que máis ben os condena e persegue.
TERCEIRO: Pedimos á comunidade nacional e internacional que impoña sancións a este goberno xa que entrou en desacato ao incumprir a orde da Comisión Interamericana de Dereitos Humanos (CIDH) que lle ordenou ao Estado de Honduras que adoptase medidas cautelares para previr danos irreparables en contra da vida de Berta Cáceres.
CUARTO: Declaramos que este feito e calquera feito novo en contra dos defensores e defensoras de dereitos sociais, ambientais e humanos son responsabilidade directa do goberno de Honduras por negarnos o dereito á protesta, pola impunidade galopante coa que se manexaron os casos de violacións aos dereitos humanos e pola súa neglixencia en aplicar xustiza neste país.
QUINTO: Declaramos a Berta unha muller heroína sen pretensións, que amou Honduras, que literalmente deu a vida polo seu pobo indíxena “Berta, o seu legado non o lograrán apagar con matala porque vostede xa deixou sementada a loita en todo Honduras, sentímonos orgullosos de vostede e bendicimos o ventre que lle deu vida”
SEXTO: CODDEFFAGOLF declárase de loito. Honduras está de loito!, a consternación, o rexeitamento, o repudio é xeneralizado. Cando nos devolverán as nosas garantías? Cando volveremos sentirnos seguros neste país? Sen dúbida o día en que todas e todos os hondureños nos contaxiemos do espírito de Berta Cáceres e reclamemos o noso dereito á libre expresión, a vivir nun ambiente san e na Honduras que un día tivemos e da que temos saudade.
SEPTIMO: Externamos o noso máis sentido pésame á súa nai, ás súas fillas, aos seus familiares, ao COPINH e a todas e todos os seus amigos.
Quedamos con palabras memorables de Berta Cáceres ao recibir o premio Goldman o 20 de abril do 2015:
“Nas nosas cosmovisións somos seres xurdidos da terra, a auga e o millo. Dos ríos somos custodios ancestrais, o pobo Lenca, resgardados ademais polos espíritos das nenas, que nos ensinan que dar a vida de múltiples formas pola defensa dos ríos é dar a vida para o ben da humanidade e deste planeta. O COPINH, camiñando con outros pobos pola súa emancipación, ratifica o compromiso de seguir defendendo a auga, os ríos, os nosos bens comúns e da natureza, así como os nosos dereitos como pobos. Despertemos! Despertemos humanidade! Xa non hai tempo, as nosas conciencias serán sacudidas por só o feito de estar a contemplar a autodestrución baseada na depredación capitalista, racista e patriarcal. A nai terra militarizada, cercada, envenada, onde se violan sistematicamente os dereitos elementais, esíxenos actuar. Construamos entón sociedades capaces de coexistir de maneira xusta, digna e pola vida. Xuntémonos e sigamos con esperanza defendendo e coidando o sangue da terra e os espíritos. Dedico este premio a todas as rebeldías, á miña nai, ao pobo Lenca, a Rio Branco e ás e os mártires pola defensa dos bens naturais. Berta Cáceres.
Dado en San Lorenzo Valle, aos 3 días do mes de marzo do 2016

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MANIFESTO DA COORDINADORA DE ONGD ESPAÑOLAS EN HONDURAS

  A Coordinadora de Coordinadora de Organizaciones No Gubernamentales Españolas de Desarrollo en Honduras, CONGDEH, ante a opinión pública hondureña e a comunidade internacional, denuncia que na madrugada do día mércores 3 de marzo, foi asasinada a compañeira
Bertha Cáceres, Coordinadora Xeral do Consello Cívico de Organizacións Populares e Indíxenas de Honduras, (COPINH).
Mostrámonos completamente consternados por este feito que denota unha vez máis a alta vulnerabilidade e indefensión coa que traballan a favor da defensa dos Dereitos Humanos no país. Lamentamos profundamente que nin sequera o máis elemental dos dereitos a expresarse con liberdade e ter unha vida en paz sexa respectado e protexido.
Desexamos manifestar todo o noso apoio e solidariedade co pobo indíxena Lenca e cos defensores e defensoras dos dereitos humanos que a diario arriscan a súa vida.
Ante este feito, as Organizacións Españolas, presentes en Honduras manifestamos:

1. A nosa repulsa ante este feito, o asasinato vil dunha muller defensora dos Dereitos Humanos e os Recursos Naturais, así como de todas as mulleres e das comunidades indíxenas Lencas de Honduras.
2. A nosa condena aos numerosos atropelos que teñen lugar en Honduras contra a liberdade de expresión e os Dereitos Humanos, casos que quedan no anonimato e a impunidade.
3. A nosa solidariedade cos compañeiros da Organización da Sociedade Civil COPINH e outras plataformas sociais coas que traballaba Bertha Cáceres.
4. O noso sentimento humano e próximo nestes momentos de dor coa súa nai Sra. Austra Berta Flores, aos seus fillos: Marcela, Berta e Salvador e demais familiares.
5. Desexamos como organizacións comprometidas co respecto dos  Dereitos Humanos que este caso se esclareza de inmediato e pasen a disposición xudicial os autores materiais e intelectuais do feito.
   

COORDINADORA DE ONGS ESPAÑOLAS EN HONDURAS TEGUCIGALPA M.D.C. 3 DE MARZO DO 2016

NOS  POBOS  LIBRES  O  DEREITO TEN QUE SER  CLARO….  NOS  POBOS  DONOS  DE SI MESMOS, O DEREITO TEN QUE SER POPULAR...!

José Martí

ESF Galicia convoca 4 prazas de PCR. Convocatoria PCR 2016

Enxeñería Sen Fronteiras Galicia (ESF Galicia) abre o prazo da convocatoria para o Programa de Coñecemento da Realidade (PCR) 2016. 

O PCR consiste na formación específica das persoas participantes no coñecemento da realidade concreta dos países nos que traballamos, co fin de fortalecer o seu pensamento crítico e a súa capacidade e criterios de actuación. 

A data límite para a presentación de solicitudes é o 7 de marzo, ás 12 da noite. As solicitudes que sexan recibidas despois deste momento non entrarán no proceso de selección. Se tes algunha dúbida sobre o concepto de PCR, a filosofía de ESF, a convocatoria ou a túa solicitude podes contactar con info@galicia.isf.es 

Pódese consultar os detalles da convocatoria descargándoos  aquí (non te preocupes polo aviso de conexión insegura) ou a continuación

 

 

Convocatoria pcr 2016 from Enxeñería Sen Fronteiras Galicia

Ciencia ficción, crise enerxética e soberanía alimentaria e tecnolóxica

Un par de libros que leín últimamente veñen a ilustrar moi ben un escenario de distopía dada pola contracción obligada pola crise enerxética. Os dous, aínda que con estilos e contextos moi diferentes, achégannos detalles dun escenario onde calquer diferencia cunha potencial realidade podería ser pura coincidencia. Ciencia ficción da boa!

O Cervo na Torre, do galego Darío Xohán Cabana, fálanos dun “presente” tras

uns ataques nucleares que rematan coas grandes e medianas cidades do mundo, e obliga a unha restructuración de todo o que coñecemos. Neste caso a historia está centrada nunha hipotética reorganización da sociedade do que era Galicia, cunha república constituida no sur de Galicia e norte de Portugal que trata de liberarse da influencia do resto de España, pero que na zona de A Coruña (que se librou da bomba, e que segue contando coa refinería de petróleo, cobizada polos dous bandos) atopa a súa némese (cun réxime de corte fascistoide). Na zona de Lugo hai un “territorio de ninguén” onde a autoxestión avanzou moito. Pero hai moitos movementos polo baixo así como remordementos ante xeitos de actuar "por un ben maior". Ademais, encántame como retrata esa escaseza de petróleo e volta obligada (e en xeral traumática) a unha economía de subsistencia. Sería unha sorte de Mad Max galega (e, pola súa épica, mesmo a “Señor dos Aneis” galega). E non hai que esquecer o exquisito e amplísimo vocabulario que usa o autor.

Outro, tamén moi recomendable, The Windup Girl (A rapaza mecánica), de Paolo Bacigalupi, onde se tratan dilemas éticos sobre dereitos humanos de persoas creadas con enxeñería xenética, (deseñadas para funcións que ninguén quere desempeñar no seu Japón de orixe), patentes sobre sementes transxénicas, soberanía alimentaria, déficit de enerxía, alternativas enerxéticas e loitas de poder entre faccións nunha Thailandia distópica que sobrevive illada fronte ao poder das grandes corporacións agroalimentarias. Menos “poética” que a anterior, pero dunha crudeza e (para min) realismo moi inspirador. Trátase dunha das obras representativas dun xénero que se coñece como 

“clima-ficción”.

Os leíches? Que che pareceron?

Foros sobre a xestión municipal do Dereito Humano á Auga.

A organización destes Foros constitúe
unha mellora en sí mesma do
cumplimento do Dereito Humano á Auga

 O pasado mes de Outubro, dende Enxeñería Sen Fronteiras organizamos unha serie de foros sobre a Xestión Municipal do Dereito Humano á Auga. En primeiro lugar queremos agradecer aos Concellos da Coruña, Teo, Ames e Monforte a oportunidade de poñer en práctica esta actividade así como a implicación tanto na súa difusión como na participación. Tamén a todas as veciñas que participaron e que contribuíron a que está experiencia fose rica e interesante en ideas e conclusións. E ao Fondo Galego de Cooperación pola implicación na co-organización da actividade.

 

Ademais, invitamos a todos os Concellos interesados nesta actividade, a contactar con nós a través do email info@galicia.isf.es. Consideramos que a organización de Foros como estes constitúen unha mellora en sí mesma do cumplimento do Dereito Humano á Auga, no canto que se crean espazos de debate e reflexión que permiten a libre participación da xente.

Os obxectivos da actividade son chamar a atención sobre como a problemática do dereito á auga é global (a defensa dos Dereitos Humanos non ten fronteiras), e as leccións aprendidas dun lugar poden (tras adaptalas ao contexto) aplicarse a outros lugares. Ademais, debater e poñer sobre a mesa propostas de mellora da transparencia e do bo goberno en todo o ciclo da xestión da auga, o cal é clave para asegurar ese dereito.

A ONU recoñeceu explícitamente
o Dereito Humano á Auga no 2010

Os Concellos, como administración pública máis achegada á cidadanía, teñen unhas competencias importantes á hora de garantilo, o que se reflicte no marco lexislativo da maioría dos países do mundo.

Enxeñería Sen Fronteiras, como asociación que traballa no eido da tecnoloxía para as persoas, ten o dereito á auga como un dos seus eixos de traballo, con experiencia en lugares como El Salvador, os campamentos de refuxiados saharauis en Arxelia ou Honduras, e participa a través da Federación Española de Ingeniería Sin Fronteras en redes que promoven unha maior transparencia e bo goberno na xestión da auga en todo o mundo. Con esta actividade, impulsouse un foro nos concellos coas persoas interesadas en coñecer máis sobre o enfoque do dereito humano á auga

Promover a transparencia foi un
dos obxectivos da actividade

mediante a mellora da transparencia e bo goberno na súa xestión, a partir do exemplo dos traballos desenvolvidos cunha mancomunidade de 7 concellos do sur de Honduras co apoio do Fondo Galego de Cooperación e Solidariedade, así como outras experiencias existentes, que permita establecer un intercambio coas persoas asistentes para posibles melloras concretas a impulsar dende o concello (expoñer novas alternativas, melloras concretas da xestión, dúbidas, etc.).

As dimensións do Dereito Humano á Auga

Programa das Nacións Unidas
para o Medio Ambiente

No ano 2002, o Comité de Dereitos Sociais, Económicos e Culturais, emitiu a súa Observación Xeral nº 15, centrada en concretar o alcance do Dereito Humano á Auga e o saneamento.

Establecense as categorias fundamentais que garantizan o cumplimento, ou non, dos Estados do Dereito Humano á Auga

  

Os Estados deben garantir
unha cantidade mínima de auga

Dispoñibilidade 

Abastecemento de auga dun xeito suficiente e continuo para usos persoais e domésticos (consumo, saneamento, louza, alimentación e hixiene)  

A cantidade mínima diaria considerada pola OMS é de 20 litros por persoa e día. Mais, se os recursos hídricos son suficientes, o Estado debería garantizar uns 100 litros por persoa e día.

 

A auga non pode ser
nociva para a saúde

Calidade

A auga debe ser salubre, potable, carente de microorganismos ou sustancias perigosas que poidan perxudicar a saúde das persoas. Ademais, a auga debe ter un olor, sabor e color para cada uso persoal ou doméstico.

A auga debe ser de fácil acceso
para todas as persoas

Accesibilidade

A auga e as instalacións de servizos de auga e saneamento consideranse accesibles cando están no interior de cada fogar, institución, lugar de traballo ou nas súas cercanias. Implica tamén implica a seguridade física de quén accede o servizo.

De acordo a OMS, a fonte debe atoparse a menos de 1000 m do fogar e a menos de 30 minutos camiñando.

Os servizos de auga deben ser
asequibles para todas as persoas

Asequibilidade

O acceso os servizos de auga e saneamento debería garantizarse sen que elo comprometa á capacidade das persoas de adquirir outros bens e servizos esenciais (alimentación, saúde, educación...)

O Programa das Nacións Unidas para o Desenvolvemento (PNUD) suxire que o custo da auga non debería superar o 3% dos ingresos do fogar.

A participación e a transparencia foron
protagonistas desta actividade

   

Dereito á participación e a información

Todas as persoas teñen dereito a participar na elaboración e planificación das políticas da auga como condición básica para exercer o dereito á auga. A accesibilidade comprende o dereito de solicitar, recibir e difundir información sobre as cuestións da auga.

Igualdade e non discriminación
A auga e os seus servizos básicos deben garantizarse a todas as persoas, prestando especial atención os sectores mais vulnerables e marxinados da poboación.

Sustentabilidade
O sistema de abastecemento debe estar garantizado tamén para as xeracións futuras.

Rendición de contas
Deben establecerse recursos xudiciais ou de outro tipo para resarcir ás vítimas da violación do dereito á auga.

Os Foros

 

Aquí recollemos as opinións vertidas polas diferentes persoas que acudiron aos distintos foros. Son os apuntes tomados polas persoas voluntarias de Enxeñería Sen Fronteiras que participaron na facilitación dos debates. As opinións son lineais, é decir, están escritas na orde na que se dixeron, polo que pode haber cousas que non encaixen dentro do tema que se propón. Quixemos facelo así para ser o máis fieis posibles á realidade. Evidentemente, é moi difícil facer un axuste exacto e recoller ao cento por cento todas e cada unha das opinións, polo que pedimos desculpas se hai algunha cousa que quedou fora. Por suposto, non dubidedes en poñervos en contacto con nós se queredes que se engada algo. Podedes facelo, ben comentando ou escribindo un email á seguinte dirección: info@galicia.isf.es

A Coruña

   

O 1 de outubro comezaron as actividades na Coruña. Foi nas magníficas instalacións do Centro Cívico da Cidade Vella. Asistiron unhas 10 persoas entre as que se encontraban persoas do Grupo de Goberno no Concello.

 

  

 O debate

Acudiron ó Foro representantes do
Grupo Municipal e do Fondo
Galego de Cooperación

-Fálase da Fundación Emalcsa, que se plantexa pagar os recibos ás familias que non se o poidan permitir.

-Coméntase as diferenzas de custo que lle supón a auga á universidade e á industria (en concreto á fábrica de Estrella Galicia).

-Deberíanse cambiar os mecanismos de comunicación e facerse auditorías públicas

-Xurde a dúbida de se os “beneficios” ligados a xestión da auga se deben investir noutras cousas que non teñan relación. No caso de que se acepte isto, deberíaselle dar prioridade a proxectos sociais sobre outros.

-Opinouse tamén que, antes de pensar en que deberíamos invertir, deberíase acadar un ciclo perfecto en abastecemento e saneamento, baixar os recibos a límites asequibles a todos os cidadáns .

-En torno o prezo do servizo, comentase que hai que ter coidado cando se fala de gratuidade. Débese deixar claro que os servizos de auga teñen un custo importante asociado. É un servizo que debe estar garantido pero non debe ser gratuito salvo en ocasións de necesidade.

-En torno a esta idea comentase que, ainda que non deba ser gratuito, as contas deben estar claras e accesibles a calquer cidadá, para que se vexan os custos.

Houbo un interesante debate en torno
o cumplimento do Dereito Humano
á Auga en Galicia

Cómo se podría mellorar o Dereito Humano á Auga no Concello da Coruña?

-En xeral cremos que se cumple en Galicia nas zonas urbanas, aínda que non tanto nas zonas rurais.

-Con repecto á dispoñibilidade e accesibilidade entendemos que non hai problemas no Concello da Coruña, salvo na zona da Pasaxe.

-Plantéxanse como propostas políticas de aforro.

-Con respecto ás políticas tarifarias, faise por tramos e fálase da posibilidade de baixar as tarifas.

-Respecto ao abastecemento, do que mais queixas reciben é do sabor (aínda que non son habituais). Podería ser polas tuberías, que aínda hai cobre e chumbo.

 -Plantéxase unha campaña para o uso da auga da billa.

-Con respecto ao saneamento, dende o Concello están tratando de subsanar todos os vertidos.

-Plantexase a posibilidade de poñer un teléfono ao que se poida chamar se hai alertas por vertidos de augas residuais ou fugas no abastecemento.

Teo

O Foro tivo lugar no Salón de Plenos
do Concello de Teo

Continuamos o 21 de outubro no Concello de Teo, onde tivemos a honra de facilitar o debate no Salón de Plenos do propio Concello. Participaron unhas 10 persoas, sendo o debate mais plural dos que fixemos, estando representados tanto o grupo municipal de goberno, a oposición, persoal técnico do Concello e veciñanza interesada na temática. O Concello de Teo rematou o proceso de remunicipalización da xestión o 1 de Outubro polo que este debate foi moi interesante.

Velaquí o anuncio da actividade por parte do Concello.

O debate

Foi un debate plural, con representantes do
Grupo Municipal, da oposición, técnicos do
Concello e veciñanza.

-Na primeira parte saiu unha idea interesante sobre o saneamento. Cal é a definición de abastecemento e saneamento? É unha cuestón cultural e social. Fai 20 ou 30 anos en Galicia non había cultura de ducharse todos os días. Había un aseo persoal pero a xente duchábase unha vez a semana. Por iso é importante definir o que entendemos por saneamento e abastecemento "básico".

Debería haber cortes de suministro por impago?

-Sí, no caso de que podas pagala e non o fagas. Non é Honduras, aquí todo o mundo ten acceso.

-En Teo existe unha ordenanza que garantiza o suministro e impide os cortes, sempre e cando haxa unha xustificación. Según parece, se alguén non pode pagala, debe xustificalo. Non hai case peticións deste tipo (que se farían en Servizos Sociais do concello).

-Plantexase que pode haber unha exposición da xente á hora de ter que xustificar que non poden pagar. Que podería haber alguén que quede sen auga por vergonza a ter que xustificar que non poden pagar.

-Iso non é así, a xente non se vai privar de auga por vergonza.

-Cando se comenta que o precio da auga non debe superar o 3%, alguén pregunta polo prezo da auga do supermercado. Cabe deixar claro que esa auga non é un ben estrictamente necesario, polo que non debe estar reflexado nesa contía.

-O precio da auga en Teo xunta co lixo ronda os 63€/ano. Fálase de que é máis cara que na Coruña porque o saneamento en Teo é máis doado.

-Xurde o debate de se a industria debería pagar máis. (Comentase o que se falou na Coruña de que a Universidade é a que máis paga e a Refinería a que menos).

-Fálase tamén de que algúns grupos da poboación teñen dúbidas sobre a capacidade municipal sobre a xestión da auga e a falta de medios.

 Participación e transparencia

-Debe haber un proceso de participación. A xente debe estar interesada. É importante facer unha labor de formación/información para que isto sexa posible. Ponse como exemplo as toallitas que a xente tira sen ser consciente dos problemas e costes que ese acto xera para o Concello, é dicir, para todos.

-Ten que haber unha labor de concienciación.

-Hai unha falta de coñecementos e de interese na cidadanía. Tamén de previsión. Soamente se chama cando hai unha avería. Pola apatía da xente vese complicado o tema da participación.

-A auga non é un ben de consumo. A xente entende que paga, polo tanto é algo que nos teñen que dar.

-Falase do aumento do consumo en xuño, polas piscinas.

-Antes coas traídas veciñais, isto era distinto. Había un sentido comunitario. Había cousas mal, como que non había control sanitario. Pero cousas boas, falase da autorregulación polos propios veciños. Ponse como exemplo que en aldeas de Ourense a propia comunidade prohibe regar durante o verán. Perdeuse a conciencia de corresponsabilidade.

-Había un control veciñal da xestión. Isto debería seguir sendo así.

-Ese sentido comunitario e de pertenza, perdeuse cando hai traída municipal e ti tes o dereito de sacar auga.

-Alguén pregunta se hai recibo por tramos. Contestase que si, que hai un mínimo familiar.

-Houbo declaracións de auga non apta por metais pesados nos anos 80.

-En canto a transparencia, estase traballando na elaboración dunha nova páxina que incorporará o tema da auga.

-Fálase de que a xente ten facilidade de opinar a través das redes sociais (coma o Facebook) sobre cuestións políticas ou de xestión.

Ames
  

O Foro tivo lugar no Pazo da Peregrina
en Bertamiráns

  

O día seguinte, aparcamos no Concello de Ames. A actividade tivo lugar esta vez no fermoso Pazo da Peregrina, en Bertamiráns. Hai que agradecer a labor de difusión por parte do Concello, con notas de prensa tanto na páxina do Concello como nos medios escritos, que se traduceu no debate con maior afluencia, arredor das 20 persoas.

 


Introducción por parte do grupo municipal.

Foi o debate mais extenso no tempo
e nas opinións debido a boa
participación

-Falanse de problemas de abastecemento, sobretodo no verán, asocianse a un consumo excesivo.

-O que sucede no Concello de Brión afecta ó Concello de Ames, hai que ter un enfoque conxunto na xestión.

-Prezo en torno os 1.6€/m^3

-Fanse políticas de aforro, con bandos de sensibilización, incitando ao aforro.

-Debido a que existe un fixo na factura, comentase que isto incita á xente a derrochar a auga. Proponse que cada veciño pague polo que consuma, eliminando os mínimos de consumo.

-Proponse un pago por tramos con varios criterios que habería que estudiar. Non todos os comercios son iguais e sin embargo cóbraselles igual. Bonificacións para familias numerosas. Eliminar cortes de suministro por impago se hai xustificación.

-Falase de Mancomunar o servizo con Teo e con Brión, de novo sae a idea do enfoque conxunto (a nivel cunca hidrográfica, algo no que en Honduras se trata de traballar tamén, xa que ao falar de xestión da auga é o máis axeitado).

O debate

Dereito Humano.

-Son leis morais mais que leis escritas. Os gobernos deberían velar polo seu cumplimento.

-Cando alguén ten sede, é humano darlle de beber.

-Está totalmente garantido?

-No Concello hai persoas que non teñen servizo tal é como o entendemos pero teñen pozo.

-Aínda que teñan unha fonte non o teñen garantido.

-Non existe abastecemento e saneamento nalgúns lugares.

Asequibilidade

-O río Sar está contaminado pola cidade de Santiago, que está augas arriba, e logo hai que mercar auga o Concello de Santiago. Sae de novo a idea de mancomunar.

-Vaise sacar unha ordenanza, parece probable que se impidan os cortes de suministro.

-Os cortes de suministro non son frecuentes, unha das causas que se plantexan é que a xente a última factura que deixa de pagar é a da auga.

-Xurdiu unha anécdota que entronca co debate de Teo, cando alguén ten que xustificar que non pode pagar. Unha persoa que non podía pagar e necesitaba auga para labores no rural e non solicitou axuda, se cadra por vergonza.

Igualdade

-Pagamos todos igual e parece que non hai colectivos con falta de subministro.

-Plantexase a dúbida de se deberíamos pagar todos igual, se é boa a economía de escala para o caso da auga. Volve sair a proposta de eliminar os mínimos.

-Hai quen dí que a auga debe ser gratis. Contéstaselle que, ainda que a auga non se deba mercantilizar e que non se pode ter como obxectivo obter beneficios monetarios, ten un coste asociado.

-Proponse que se garantice un mínimo dentro dos estándares da OMS, digamos os 20 l/persoa.día, e a partir de ahí habería que pagar xa que estamos moi por encima dos estándares humanitarios.

-Hai o risco de que a auga se convirta nun negocio, frente á idea de dereito. Non debe ser obxectivo prioritario gañar diñeiro.

-Os Concellos teñen moita culpa. Son os contratos máis grandes que se fan. Non hai control. Ademais, hai unha falta de persoal que poda realizar ese control.

Participación

A participación da veciñanza puxo en entredito
unha das conclusións do debate, a apatía da xente.

-O contrato está colgado en internete.

-Coméntase que a participación non é importante na elaboración dunha ordenanza.

-Para que a participación sexa posible debe haber unha labor de formación por parte dos Concellos. Como exemplo dise que hai moita xente que non entende o desglose das facturas da auga. Axuda ser parte na toma de decisións, axuda a querer participar e axuda na xestión.

-Comentase que hai pouca información dispoñible para participar.

-Recordase o problema das toalliñas de Teo, a modo de exemplo. Hai que facer unha labor de sensibilización ambiental. Ao non haber participación, pérdese dalgún xeito o sentido de pertenza a comunidade, o espírito comunitario e de corresponsabilidade.

-Comentase que, por exemplo, habendo un custo fixo, a xente xa o gasta, que se deben facer políticas de aforro. Non debería haber gastos fixos.

-Alguén di que o custo fixo debería habelo, coas contas claras. Que o tema da participación é tamén unha cuestión de educación, de crear un novo espírito de sociedade.

-A transparencia é a primeira forma de participación, é o que garantiza que calquera persoa, queira ou non, poda participar. É necesaria para garantir ese dereito, sen ela, non se pode participar. Por iso faise necesario o fácil acceso á información.

-Foron os veciños os que fixeron as primeiras traídas, coa privatización hai un cambio de modelo e a xente xa non se sinte participe da xestión.

-Alguén comenta que se minusvalora o que a xente pode aportar. Recorda que no instituto visitou unha potabilizadora. Que foi algo moi interesante e intructivo, aínda que se escapen moitos detalles técnicos. Que  cousas como, “a auga ben de alí para alí” son comprensibles para calquer cidadán.

-Todos os partidos falaron de participación e transparencia nas antigas eleccións. É algo que está de moda e quedan ben nun programa. Pero hai que preguntarse se a xente realmente está demandando participación, porque isto implica movilizarse.

-Estase mellor sentado e que outro cho faga, que participando.

-O proceso participativo é precisamente iso, un proceso. Comeza pola educación na participación, por iso é bon comezar.

-Hai que contar como se fai, ter espazos de participación. É algo cultural, a falta de cultura de participación. Cambiar isto é un proceso larguisimo, hai que comezar e co tempo convertirase nun hábito.

-Subscríbese a importancia de que a participación se convirta nun hábito.

-Hai unha desmovilización, unha apatía xeralizada na sociedade. Ponse de exemplo que a corrupción sempre a houbo, pero non lle interesaba a ninguén mentres estabamos no estado do benestar.

-Confrontase a idea de comodidade frente á de participación real. De forma transversal, falase das redes sociais. Ponse de exemplo, alguén sentado no sofá dalle o megusta nunha convocatoria de manifestación, é con iso pensan que xa está feito. Pero logo ninguén vai a manifestación. Participar é algo mais que iso, é moverse é participar dun xeito real.

-Vese a necesidade de crear interés na xente, con moita información.

-Volve sair a idea de que é unha cuestión de educación. De implicación e de interiorizar a cultura da participación. Igual nos estamos equivocando no enfoque.

-A nivel local é moi importante porque é a administración mais cercana. O enganche do ambito local, hai que aproveitar estes espazos. Por exemplo, no canto de facer un taller en plan lección maxistral, pódese facer unha ruta de senderismo onde se expliquen multitude de cousas (por exemplo, roteiro visitando instalacións de xestión municipal da auga). Este tipo de actividades son as adecuadas para que a xente se implique e interese. A mellor escala é a local.

-Faise unha auditoria técnica interna.

-Falouse moito da falta de formación da cidadanía, pero hai un gran descoñecemento tamén por parte dos nosos políticos e que quizáis sexa unha boa base para facer xurdir o coñecemento en xeral. Que non lle podemos esixir a cidadanía ningún tipo de educación específica (ou moral) sen teren os seus gobernantes unhas mínimas nocións básicas.

-Creo que se tende moito a confundir a participación coa opinión subxectiva tomando un café na rúa. Que a educación e formación é boa pero sempre teñen que ter por obxetivo último o debate e aporte de novas ideas e a implicación.

-Ao fin e o cabo ás veces debemos estar confundindo falta de formación con pasotismo e comodidade. Polo que quizáis só sexa iso no que hai que formar á xente en xeral.

-Rematar con que é inadmisible que alguén entenda por dereito humano á auga a gratuidade dista sen máis.

Monforte

  

O día 23 rematamos esta serie de actividades no Concello de Monforte, no Centro Cívico Social, na rúa do Malecón. Foi a actividade menos concurrida, con 5 persoas, mais non por elo foi menos instructiva e enriquecedora.

  O debate

 

Dereitos Humanos

-O principio comentase algo sobre a definición do abastecemento e saneamento, como algo cultural, na liña do que se falou en Teo.

-En temas de asequibilidade, a auga no Concello de Monforte é moi barata, falase incluso das mais baratas de Galicia. Arredor de 6€ cada dous meses.

-Esta idea é interesante, o Modelo de xestión no Concello de Monforte é concesional. Xestiona unha empresa privada. Sempre se dí que cando hai xestión privada, os prezos suben. Isto non se cumple no Concello de Monforte.

Participación

-Unha cousa é participar e decir cousas que non sabes, hai que facer unha labor de educación-información.

-Hai decisións técnicas e non técnicas, non se debe deixar todo en mans dos técnicos xa que estariamos falando dunha tecnocracia.

-Hai que educar á xente na participación.

-Hai decisións políticas, ponse de exemplo a sanidade e a educación. Coller a liña da saúde pública ou ben da privada, é unha decisión puramente política. Sobre a técnica hai argumentos para defender unha ou outra. Esa decisión a debe tomar un político en función da opinión da xente.

-Non é bon que decidan todo os políticos, son decisións políticas pero a decisión é das persoas. Logo o xestor debe facer o que lle mandan. Un político toma unha decisión e logo os técnicos deciden se esa decisión é sostible, se se pode levar a cabo.

-Para un político, moitas veces é difícil tomar unha decisión por descoñecemento.

-Moito antes de tomar decisións políticas hai que asesorarse técnicamente, se o político fose como ten que ser un político, tomaría a mellor decisión tendo en conta todos os puntos de vista.

-En Monforte non existen ordenanzas que recollan o dereito humano e impidan os cortes de suministro por impago.

Charla EpD en Compostela

O día 28 de Abril participamos, na Facultade de Ciencias da Educación da USC, nun achegamento á educación para o desenvolvemento (EPD).

Abriron as xornadas Xoán, Patri e Miño.

Comezouse coa dinámica dos plátanos dirixida por Xoan. Nela pediuse a colaboración dos alumnos para que probasen un anaco de plátano e un de banana e nos desen a súa opinión sobre cal era cada un. Esta dinámica ten por obxetivo facernos pensar por nos mesmas  e plantexarnos novas formas de velas cousas. Foi moi ben acollida e fixo espertar cedo a atención de todos.

Continuou Patri presentando ESF e explicando o concepto de EPD, a evolución e os instrumentos.

Logo Xoan falou das Xeracións da EpD. Axudouse duns vídeos e logrou una participación activa discutindo sobre o contido de cada video e a relación cas etapas. Conseguiu moita implicación do alumnado e incluso xurdiron algúns debates ao haber multitude de opinións.

Patri falounos das dimensións da EpD e logo Xoán presentounos a asignatura que se imparte na Escola de Camiños da Coruña.

Por último interveu Miño tentando amosar o importante que é a auga e cómo se usa. Comezou con algunhas preguntas como “Cantos litros de auga se necesitan para a producción dunha caña?” ou “Sabedes cantos litros de auga se precisan para fabricar un café?” Moitos quedaron abraiados coas respostas.

Rematamos con Patri de novo, falándonos do traballo voluntario e dos PCR e invintando á xente a animarse a colaborar con nós. Así foi que houbo opinións e xente interesada ao respecto.