Crónica obradoiros tecnoloxia en Compostela (novembro-decembro)

 Este ano na sede de ESF de Santiago de Compostela seguimos a facer obradoiros de tecnoloxía, desta volta, enmarcados dentro da celebración das Xornadas de Tecnoloxía para o desenvolvemento Humano, É neutral a tecnoloxía? Aqui vai a crónica dos 3 obradoiros realizados nos meses de novembro e decembro deste ano que remata.


1. Obradoiro de Productos de limpeza naturais

O primeiro obradoiro desta nova remesa, tivo lugar o martes 18 de Novembro no CIAC. Gracias a participación desisteresada e ao bo facer de Almudena Ares, os e as alí presentes puideron facer distintos productos de limpeza, en concreto un deterxente,  un limpador xenérico e un suavizante.
 Ainda que tamén se comentou que o mellor suavizante natural é o vinagre.

 Ademais tamén se falou de desatascadores, combinando bicarbonato e vinagre. Pero sen dúbida o mellor foi o intercambio de pareceres e saberes entre as persoas participantes no obradoiro, moitas cun gran coñecemento na materia.

2. Obradoiro de mantemento básico de bicicleta

O mesmo día das Xornadas de Tecnoloxía, pero pola tarde, tivo lugar o segundo obradoiro. Desta volta foron os compañeiros da Sociedade Cívica Composcleta os que nos deron un obradoiro moi práctico sobre os coidados básicos da bicicleta, xa que os axustes, o coidado e as reparacións da nosa montura son un factor crucial para facer dela un medio de transporte cotián, eficiente e fiable. 

 
Tras a presentación desta asociación sen ánimo de lucro que xurdeu do movemento de masa crítica compostelá, comenzou a parte máis práctica. Así puidemos parchar rodas in situ, dándonos todo tipo de consellos sobretodo a hora de voltar poñer a cuberta e ata puidemos experimentar como colocándoa mal se pode volver pinchar (e así volta a empezar). Asi que quitamos a cámara, buscamos os buratiños, marcámolos convenientemente, lixamos, botamos o pegamento, colocamos o parche, e voltamos a colocar a cámara con moito coidado e empezando sempre pola parte da válvula e axudados da ferramenta axeitada.


 Despois tamén vimos como se engraxa unha cadea e os frenos.
 

Despois quitamos os guantes e puidemos escoitar consellos, tamén prácticos, de como ir ca bicicleta por cidade en condicións seguras tanto para os propios usuarios da bicicleta como para os peóns e automovilistas, a roupa aconsellable cando chove, como levar nenxs, etc

Tamén ensináronnos unha bicicleta eléctrica e comentáronnos as tipoloxías que pode haber, prezos, etc.


E por último falamos, comentamos, intercambiamos experiencias, consellos e dúbidas que é o máis enriquecedor.

3. Obradoiro de  "Segunda vida para o teu ordenador"

O último obradoiro do 2014 tivo lugar o pasado 2 de decembro na Facultade de Dereito. Desta volta botáronnos unha man os compañeiros da  Oficina de Software Libre do CIXUG axudarannos a instalar outros sistemas operativos baseados no software libre que nos permitan seguir empregando ordenadores que xa non soportan os actuais. 

Rafael Rodríguez Gayoso, o coordinador da Oficina de Software Libre fixo unha pequena introducción do que é o software libre, rompendo o mito de  que todo é software gratuíto, explicando toda a filosofía que hai detrás, que permite que se poida compartir, estudar, mellorar, intercambiar, distribuir, copiar. Despois contou as distintas opcións de sistemas operativos libres que había e como se podían descargar. 
Despois empezando a segunda parte máis práctica, comentouse o caso de cada ordenador que as distintas persoas asistentes trouxeron, para ver cal era a mellor opción de sistema/versión para cada un. E procedeuse  a instalalos.

E como sempre intercambiouse opinións, pareceres, dúbidas e consellos.

E ata aqui a crónica dos obradoiros. Só queda dicir GRAZAS! Grazas a todxs os que fixerons posible estes obradoiros: 

ao CIAC por cedernos o seu espazo, axudarnos na difusión e miles de pequenos detalles (as chamadas, as fotos, etc),
aos compañeiros de Composcleta, pola súa participación mais que desinteresada,
a Rafael da Oficina de Software Libre do CIXUG pola súa implicación e bo facer
a USC por cedernos un espazo e ao SEPIU por difundir as nosas actividades,

a Cooperación Galega (Xunta de Galicia), que é quen financia o proxecto onde está emmarcado estes obradoiros, nos cales pretendemos achegar a tecnoloxía, no senso máis amplo da palabra,

 e como non ao equipo de persoas voluntarias que os xestionou (Belén, Dimas, Marta e eu mesma), sen o traballo do voluntariado  voluntarioso non sería posible todas estas actividades!

GRAZAS!

Xornadas "É neutral a tecnoloxía?"

Como xa viñera anunciando ESF, o sábado 22 de novembro tiveron lugar en Santiago de Compostela, na Facultade de Filosofía, as I Xornadas “É neutral a tecnoloxía? As múltiples caras do feito tecnolóxico”, co apoio de apoio de Cooperación Galega da Xunta de Galicia.

A entrada era libre e abríronse as portas aos participantes ás 09:30.

Tras unha breve presentación das Xornadas por parte de Sergio Fernández, membro de ESF, ás 10:00 da mañá deu comezo a primeira mesa redonda, titulada Dimensión filosófico-ética da tecnoloxía. Sendo moderador Sergio Fernández, os integrantes da mesma foron Delmiro Rocha, filósofo integrante do Proxecto Derriba; Sergio Cernadas (sociólogo) e Borja Santiago (historiador), ambos da Universidade Cromática das Virtudes; e Juan Domingo Quintela, membro do grupo de Educación para o Desenvolvemento de Enxeñería Sen Fronteiras Galicia.

Comezou intervindo Juan Quintela para achegar diferentes definicións de tecnoloxía, poñendo de manifesto que non só podían considerarse as cousas materiais. Diferenciou entre tecnoloxías brandas e duras, e proseguiu comentando outros aspectos relacionados e menos coñecidos, coma a estética, as relacións de poder e o papel da muller na mesma. Rematou a súa intervención respondendo a pregunta que daba nome ás Xornadas, afirmando que ningunha tecnoloxía é neutral en tanto en canto tampouco ningunha acción humana o é.

A continuación interviron os membros da Universidade Cromática das Virtudes, que intentaron facer un achegamento ético da tecnoloxía. O primeiro membro, Sergio Cernadas, comezou por explicar as diferenzas entre ética e moral, e rematou respondendo tamén a pregunta: non hai nada neutral e iso non é, necesariamente, malo. O segundo, Borja Santiago, fixo unha exploración dos medios relacionados coa tecnoloxía utilizando varios libros que trataban os temas das utopías e distopías, coma o coñecido 1984, de George Orwell. Tras estas reflexións literarias, rematou a súa intervención aportando outra de seu: a natureza sabe onde e cando deterse, pero a tecnoloxía non segue ningún principio de autodeterminación.

Tras esta mesa redonda introdutoria, procedeuse á segunda, titulada Dimensión socio-cultural da tecnoloxía. Os integrantes foron José Manuel Vázquez, antropólogo e profesor xubilado de Prehistoria da USC e Carmen Novas, técnica da Asociación Galega de Reporteiros Solidarios (AGARESO).

Despois dun breve descanso ás 12:00, tivo lugar a conversa con Jorge Mira, físico, investigador, divulgador científico e docente da USC. Tras un par de preguntas do entrevistador, membros do público iniciaron un interesante debate sobre o acceso a revistas e material científico. O entrevistado defendeu a coexistencia de acceso privativo e libre, argumentando que de non ser así o sistema de elaboración, revisión e posterior publicación dos artigos sería inviable.

Para rematar, levouse a cabo a terceira mesa redonda, titulada O pequeno é fermoso, onde participaron Antón Ríos Hucha, Enxeñeiro de Camiños, Canais e Portos e membro de ESF; Emilio Padrón, Enxeñeiro Informático, investigador e docente da UDC e membro do Grupo de programadores e Usuarios de Linux (GPUL); e Carolina Martínez García, Arquitecta Técnica especializada en bioconstrución e coautora do blogue Bioconstruírme. 

 

Esperamos facer novas edicións reflexionando sobre as distintas dimensións da tecnoloxía, de xeito que poidamos facer dela unha ferramenta para a equidade, a xustiza social e que todas poidamos ter unha vida que pague a pena ser vivida. Namentres, se vos interesa o tema, aquí podedes ler unha serie de reflexións dalgunhas das persoas participantes nas mesas que fomos e iremos publicando neste blogue, e tamén unha selección de materiais ordenados.

Obradoiros de Instalación de GNU/Linux en Vigo, Compostela e A Coruña

SANTIAGO DE COMPOSTELA

O vindeiro martes 2 de decembro a partir das 17:00 na Facultade de Dereito (Aula Informática 03) terá lugar o obradoiro de  "Segunda vida para o teu ordenador". A Oficina de Software Libre do CIXUG axudarannos  instalar outros sistemas operativos baseados no software libre que nos permitan seguir empregando ordenadores que xa non soportan os actuais. 

 O obradoiro é de balde e a entrada é libre pero será necesario realizar a preinscrición no correo electrónico compostela@galicia.isf.es.

A CORUÑA

       Tamén o 2 de decembro, de 16 a 19, na Domus, terá lugar tamén un obradoiro de este estilo: o "Obradoiro de Instalación de GNU/Linux. Libérate". Terá lugar co apoio de Bricolabs e do Grupo de Programadores e Usuarios de Linux. Levade o ordenador con copia de seguridade feita. 
      O obradoiro é de balde, pero será necesario realizar a preinscrición no correo electrónico info@galicia.isf.es, xa que as prazas son limitadas, e se asignarán por orde de inscrición.


VIGO

       28 de novembro no Café De Catro a Catro, nas Traviesas, na rúa Girona nº 16 (nunha das rúas que sae da Gran Vía, non moi lonxe dela) e será as 17:30. Non se estima unha duración de máis aló de unha hora e media. Non é preciso pagar, chega con estar en corpo e alma, e cun ordenador se se quere. Máis info.

Os tres estarán cofinaciados por Cooperación Galega da Xunta de Galicia.

---------------------------------------------------------

  Que é un sistema operativo?

Son os programas web que facilitan a nosa vida, o navegador web, o procesador de textos, a folla de cálculo, etc Estes interactúan co noso ordenador gracias ao sistema operativo. Este é un conxunto de programas que xestionan para os anteriores os recursos da máquina, é dicir, a memoria, o procesador, e os dispositivos que se empregan con eles, o teclado, a pantalla, impresoras, etc

Por que software libre?

Software libre é aquel que ten o código aberto, é dicir, que pode ser lido, copiado, difundido ou modificado por calquer usuario. A diferencia do software privativo, desenvolto maioritariamente por empresas e no cal o código só é accesíbel para os programadores desa empresa, un software de código aberto pode ser mellorado por usuarios de calquera parte do mundo. Non é unha cuestión de liberdade, senon de transmisión e mellora do conocemento así como dos dereitos do usuarios. Aqui neste documento tedes máis información.

Exemplos de software privativo son os sistemas operativos Mac OSX (Apple), Windows, Microsoft Word, Safari, Google Chrome, Pages, os programas de Adobe... Exemplos de software libre son os programas de Mozilla (o navegador Firefox, o administrador de correo Thunderbird), os sistemas operativos de base Unix como Linux, o OpenOffice, o reproductor de video VLC e un longo etcétera. 

 Por que darlle unha segunda vida ao teu ordenador?

 Os sistemas operativos privativos como windows requiren cada vez ordenadores máis potentes polo que se che esixe cambiar continuamente de PC. Se ben é certo, que hai xente que necesita ordenadores potentes, a gran maioría dos usuarios, simplemente navega, lee e escribe correos, edita textos ou fai diapositivas, polo tanto é necesario mercar un novo ordenador cada 2, 3, 4 anos?

 Os software libre adoita ser tan bo ou mellor co software privativo, e ao ser desenvoltos por múltiples usuarios particulares, permite unha mellor adaptación, así que se desenvolven distintos softwares adaptados a diferentes requerimentos dos ordenadores. Polo tanto aparatos que quedaron obsoletos para as esixencias dos novos sistemas operativos, como por exemplo windows, poden funcionar perfectamente con sistemas como Linux, Debian, etc. 

Tampouco se fan milagres, e non vas facer que o teu ordenador de 10 anos vaia como un vólido, pero permitirache realizar as tarefas máis habituais, e o máis importante estará activo e funcionando!

Dende Enxeñería Sen Fronteiras defendemos o Software Libre como tecnoloxía apropiada e tecnoloxía para o desenvolvemento humano por permitir aos usuarios non depender dos caprichos das grandes multinacionais do software, empoderando así ás usuarias.

Ceas pre-verán

Aproxímanse días de calor; as vacas póusanse no chan para descansar, os mosquitos comezan a arreciar, os cans saen á rúa coa lingua para fóra e en ESF tamén mudamos a nosa actividade. Os veráns adoitan ser periodos moi inactivos na nosa ben querida asociación, todo o mundo o sabe e por iso se realizaron varias ceas de despedida. Aínda que a de Vigo (na que estivo un servidor) anunciose á toda a asociación, tamén se celebraron outras ceas como a de Santiago (da cal, por motivos descoñecidos pero sospeitosos, non quixeron facilitar fotos).

En canto ao que me dixeron de Santiago, pouco máis podo dicir que parece que a sede está forte, trala celebración este ano do curso TCpDH, que resultou todo un éxito e se realizou satisfactoriamente. Isto non tería sido posible sen novas persoas voluntarias como Dimas, Elena ou Lucía, que nos aportaron novas caras que contribúen a manter a sede máis viva que nunca (xunto cas outras moitas persoas que están na sede de Santiago).

En Vigo, deunos por facer a cea na Casa Colorida, espazo autoxestionado e adicado a practicar un novo estilo de vida, baseado na horizontalidade, na confianza e na invitación á participación no seu proxecto. Isto así soa moi bonito, pero non o cres ata que o ves materializado en cousas concretas. E en que se materializou o venres pasado? Nunha cea con prezo ao redor de dous euros (variable segundo a vontade de cada un, e todo destinado á mantención da casa), na que a nosa cociñeira (Silvia) nos preparou un delicioso ''kiss'' (non sei como se escribe, pero así queda moi ben) de verduras, entre outros manxares, e de postre arroz con leite, tamén delicioso. Nós mesmos lavámonos os pratos (a ver que ía ser isto) e aproveitamos para charlar un pouco coas persoas que viven na propia casa, que nos convidaron a experimentar cun instrumento que se usa no capoeira (foto de embaixo) e tamén nos falaron do horto que coida a casa, tamén convidándonos a participar nel.

Andrea, da sede de Ourense, experimentando cun instrumento

En resumo, toda unha experiencia colorida. Creo que é moi positivo que ESF se manteña preto de proxectos como este, cargados de optimismo, creatividade e novas ideas.

Pero isto non foi todo! O encontro en Vigo tamén permitiunos intercambiar ideas como o aprendido nun reciente obradoiro audiovisual orientado a ONGs para o desenvolvemento, a idea de facermos unha memoria de actividades en vídeo (aínda en proceso de discusión) e, moi especialmente, coñecer por fin a unha das persoas que está dando un novo impulso á sede de Ourense, Andrea Lorenzo. Faltounos o seu compañeiro, Nacho, a quen quedamos pendente de coñecer.

Ata entón, esperamos que se produzan moitas ceas e momentos de encontro na nosa asociación. Chega un momento de descanso, sí, pero non olvidemos que despois hai grandes proxectos como a citada memoria de actividades e, especialmente, a organización da próxima cósmica, reunión de todas as asociaciones de Enxeñería Sen Fronteiras a nivel España, que organizaremos con moita ilusión. Ata entón, a disfrutar das vacacións coa lingua para fóra coma os cans!!

Crónica do noso "enerxético" quinto obradoiro de Tecnoloxías Apropiadas

O pasado 26 de febreiro, na Galería de Sargadelos en Compostela, organizamos outro dos nosos obradoiros prácticos en Tecnoloxías Apropiadas, que demos en titular "Políticas enerxéticas actuais, solucións enerxéticas racionais", e xa van cinco.

Samuel Prieto é Enxeñeiro de montes e Graduado en enerxías renovabeis e sostibilidade enerxética pola USC

O noso experto, Samuel, fixo unha breve introdución sobre enerxías renovabeis, resumiu o actual marco normativo e entre outras cousas definiu o significado do balance neto.

O encontro derivou nun vivo debate, entre as oito persoas asistentes, acerca do modelo enerxético actual que está a provocar tanta controversia na sociedade: os prezos, a pobreza enerxética, o freo no desenvolvemento das renovabeis, a influencia das grandes eléctricas na política, etc.

Samuel explicou como, debido ao cada vez maior custo da conexión á rede, resulta aconsellable explorarmos formas de autosuficiencia enerxética total mediante instalacións illadas para vivenda (por exemplo caldeiras de pellet de madeira ou aeroxeradores de minieólica).

Aeroxerador minieólico. Imaxe cedida polo Clúster Galego do Autoconsumo Enerxético (AGAEN)

Finalmente, resolvéronse dúbidas arredor da factura da luz -pois a xente levou as súas propias facturas da casa- e comentáronse solucións prácticas para o aforro (por exemplo a posibilidade de contratar unha menor potencia instalada acorde ao consumo ou a de participar de iniciativas alternativas ao modelo enerxético actual como a galega Nosa Enerxía).

E xa estamos a traballar na organización dun sexto obradoiro en Tecnoloxías Apropiadas :-) Proximamente informaremos de temática, data e lugar.

Post- biciobradoiro

Este pasado mércores 12 de febreiro celebrouse no Centro de Interpretación Ambiental de Compostela(CIAC) un obradoiro de bicicleta urbana, proposta que entra dentro da campaña de obradoiros prácticos con tecnoloxías apropiadas cofinanciada pola Cooperación Galega da Xunta.

Gracias á colaboración da SociedadeCívica COMPOSCLETA, as dez persoas asistentes adentrámonos nos conceptos básicos en torno a como potenciar unha mobilidade sostible dentro do entorno urbán.

Resultou moi interesante reflexionar cal é o papel deste medio de transporte en comparación cos tradicionais, cales son as súas vantaxes, normas e consellos para unha un uso racional e responsable.

Ademais, a comparación con outros países europeos evidenciou que parte ou a maioría da nosa sociedade e das nosas cidades non están suficientemente preparadas como en outros lugares onde a bici é o vehículo preferente é a estructura da cidade xira entorno a unha maior facilidade e eficacia na mobilidade dentro dos núcleos urbáns.

Finalmente, fixemos unha mesa redonda onde analizamos e revisamos os modelos e alternativas de mobilidade dentro de Santiago e, en concreto, na Rúa de San Pedro.

Sen dúbida, foi unha reunión moi amena, cercana e con aportacións e opinións moi interesantes por parte dos asistentes.

Deixounos un bo sabor de boca para continuar esta andaina sobre dúas rodas.

A continuación, mostramos unhas fotiños da charla!

V Obradoiro: Políticas enerxéticas actuais, solucions enerxéticas racionais

Enxeñería Sen Fronteiras (ESF), en colaboración  con Cooperación Galega da Xunta de Galicia, continúa co ciclo de obradoiros prácticos en tecnoloxías apropiadas en Compostela. O quinto, Políticas enerxéticas actuais, solucions enerxéticas racionais, realizarase o vindeiro mércores 26, as 20:00 horas na Galería Sargadelos de Santiago de Compostela.

Estas actividades abertas a calquera persoa interesada, tanto dentro como fora do ámbito universitario, consistirán, nunha primieira parte máis teórica onde se fará unha breve introducción sobre as enerxías renovabeis e as distintas tipoloxías básicas. Tamén se analizará o marco normativo actual, as actuais controversias e as alternativas de instalación illadas ou illas enerxéticas. A continuación, nunha segunda parte máis práctica, analizaranse facturas que aporten as persoas asistentes, ademais de explicar opcións de reducción de consumos. Xa por ultimo, plantearase unha instalación aillada para unha vivenda vendo a súa viabilidade económica e estimación de aforro enerxético. O relatorio será a cargo de Samuel Prieto, enxeñeiro de Montes e Master en Enerxías Renovables e sostenibilidade enerxéticada da USC.
  

• Breve introducción sobre as enerxías renovabeis. Tipoloxías básicas.
• Marco normativo actual das enerxías renovábeis e tendencias. 
• Que é o Balance neto? Controversias. 
• Alternativas de instalación illadas ou illas enerxéticas
• A factura da luz. Análise e reducción de consumos
• Plantexamento alternativa dunha instalación aillada para unha vivenda.

O obradoiro é de balde e a entrada é libre pero será necesario realizar a preinscrición no correo electrónico compostela@galicia.isf.es 


Vente e trae a túa factura da luz!!
 

Obradoiro de bici urbana en Compostela

Dentro da campaña de obradoiros prácticos con tecnoloxías apropiadas que cofinancia Cooperación Galega da Xunta, o vindeiro mércores 12 de febreiro, ás 20 h no CIAC en Compostela, organizamos coas compas da Sociedade Cívica Composcleta o titulado OBRADOIRO DE BICI URBANA, outra forma de entender a cidade.

Este é o programa:

• 20:00 "Mobilidade sostible e bicicleta no entorno urban"
• 20:15 "Unha revisión do entorno urban. O exemplo da Rúa de S Pedro"
• 20:40 Mesa redonda: "A revisión dos modelos de mobilidade: propostas e realidades"
• Se o tempo o permite (tanto o cronolóxico coma o climático) haberá ao final un paseo urbano nocturno, así que se o desexades TRAEDE AS VOSAS BICIS

A asistencia é libre, pero é necesaria preinscripción en compostela@galicia.isf.es

  Grazas a Dani polo cartaz!!!

Crónica 1º Obradoiro Tecnoloxía Apropiada: Fornos Solares

Dentro do ciclo de obradoiros prácticos en tecnoloxías apropiadas que está a organizar a asociación Enxeñería sen Fronteiras, en Santiago de Compostela, o pasado 27 de febreiro celebrouse na ETSE o primeiro módulo sobre fornos solares no que se nos mostrou como realizar un forno solar mediante a reutilización de materiais caseiros. Nas seguintes imaxes comprobaremos que o obradoiro era de cociña solar... e non de fotografía ;)

Houbo un pouco de teoría, o grupo foi moi proactivo e plantexou cuestións interesantes

Había ganiñas de meter as mans na obra e non dubidamos en ocupar os corredores da Escola

Ás veces este tipo de obradoiros saca a parte infantil que tod@s temos dentro

Ilusión, maña e traballo en equipo; só así puidemos facer 3 fornos solares simultaneamente

Medir, dobrar, embalar, cortar, encolar, forrar... para algún día enfornar










Para illar termicamente as paredes do forno optamos por unha solución moi doada: enrugar follas de xornais vellos

Falta cubrir de aluminio a pestana abatible, decorar un pouquiño e este forno estará a pleno rendemento para o verán







 

Temos esta explicación paso a paso no blog do Proxecto Caracol: http://casadoscaracois.blogaliza.org/2013/04/facer-forno-solar/

E aquí algunhas receitas das nosas compas do País Vasco: http://cocinasolar.isf.es/recetas.php

Crónica 2º Obradoiro Tecnoloxia Apropiada: Gasolineiras Caseiras

Que é a Tecnoloxía? Unha tecnoloxía é un conxunto de coñecementos, unha forma de pensar, de solucionar as dificultades que se nos presentan. Toda tecnoloxía pode ser apropiada ou non en función dos factores exteriores, que non dependen da mesma, pero que si a condicionan na súa utilización como mecanismo de resolver problemas sen crear outros novos.

Dentro do ciclo de obradoiros prácticos en tecnoloxías apropiadas que está a organizar a asociación Enxeñería sen Fronteiras, en Santiago de Compostela, o pasado 20 de marzo celebrouse na facultade de Fisica o segundo módulo sobre gasolineiras caseiras no que se nos mostrou a reciclaxe de aceite vexetal para empregalo como combustible. Desta vola contamos ca colaboración da asociación de estudantes Isaac Newton (AISNE). Gracias compañeiros!!!

 

Gino Pirelli foi o encargado de explicar o proceso.

Primeiro presentou ós asistentes os conceptos básicos da mecanica dun motor diesel e a composición quimica do aceite,para despois dar paso á explicacion dos pasos necesarios para o uso do aceite.

O cadáver exquisito esfeiro

A primeira viaxe da Caravana Comunicativa de ESF chegou ao seu fin tras dous meses de rodaxe! A itinerante idea construíuse co fin de traballar a comunicación para o cambio social dende múltiples e variadas perspectivas (con imaxes, debates, palabras, termos e imaxinación) e a través da reflexión, do diálogo, da participación, do debate e da posta en común.

Todo isto plasmouse en materiais realizados por todas as persoas participantes. O obxectivo final de cada obradoiro (complementarios entre si) era a creación de recursos comunicativos relacionados co tema específico traballado en cada sesión. Deste xeito, o obxectivo final da caravana foi a creación entre todos e todas dun cadáver exquisito. Este termo, aínda que de primeiras poida resultar un tanto descoñecido, constitúe unha figura literaria, moi empregada no Surrealismo, e que consiste en encaixar colectivamente un conxunto de palabras ou imaxes sen ver o que se engadiu antes. E desta colaboración conxunta e creativa xurdiu o cadáver exquisito esfeiro.

A primeira parada desta ruta comunicativa tivo lugar en Santiago de Compostela. Neste obradoiro traballamos a contrapublicidade e a contracomunicación. A grandes trazos, poderiamos definir estes termos como “outro xeito de ver e facer comunicación”. A contrapublicidade é un movemento crítico que a través de métodos e técnicas publicitarias tenta darle a volta ás mensaxes consumistas. E a contracomunicación é un movemento, tamén crítico, que traballa por modificar os discursos dominantes e da non cuestionabilidade. Tras ver algún exemplos, este foi o anuncio contracomunicativo, e a primeira parte do cadáver exquisito, que se elaborou en Santiago de Compostela.

Parte primeira de Despedir aos ricos e ricas, tomádevos un descanso!

Parte segunda de Despedir aos ricos e ricas, buscade un Plan B

Continuamos camiño e sen case deternos chegamos a Vigo, onde fixemos malabares coas palabras. Traballamos arredor das greguerías, da invención de frases xurdidas doutras palabras e das posibilidades da linguaxe. Tras un breve repaso pola evolución da Comunicación para o Desenvolvemento e reflexionar sobre as diferenzas entre comunicación e información comezamos a traballar a potencia que gardan as palabras. Rompendo as nosas propias estruturas mentais e cun pouco de imaxinación saíron novas verbas e novas construcións tan estupendas coma estas. Xa tiñamos a segunda parte do cadáver exquisito.

Greguerías viguesas: "Cooperar é facer ciruxía entre varios"

E finalmente, fomos a parar coa nosa caravana en Lugo, onde traballamos, máis que coas palabras, con termos e conceptos relacionados coa cooperación. A través dun sinxelo exercicio arredor dalgúns dos conceptos da linguaxe da cooperación, puidemos comprobar como unha mesma palabra pode ter significación e connotacións distintas segundo a persoa. Resultaba fundamental traballar os termos cooperativos e reflexionar acerca dos seus significamos, posto que somos as persoas as que lle damos o significado final ás verbas. Así, finalizamos o cadáver exquisito, creando as nosas propias definicións.

Diccionario lugués: a dificultade de definir conceptos complexos

A caravana comunicativa en Lugo

O cadáver exquisito foi un proceso moi divertido que evidenciou que existen outras maneiras de comunicar, que a comunicación pode e debe favorecer ao cambio social e que todas as persoas somos creativas e capaces de elixir unha ruta comunicativa alternativa, unha comunicación para a transformación.

E tanto a Alba coma a min só nos queda agradecer a todas as persoas que asistiron a esta caravana comunicativa a súa participación, e as gañas e ilusión que transmitiron ao longo dos obradoiros. 

Graciñas!!!